Apa itu Fluoxetine?
Fluoxetine adalah sejenis ubat antidepressan yang termasuk dalam kumpulan selektif inhibitor pengambil semula serotonin (SSRI). Ubat ini bertindak dengan menghalang pengambilan semula serotonin oleh neuron otak dan ini mengakibatkan peningkatan tahap serotonin dalam ruang antara neuron di dalam otak.
Serotonin adalah sejenis neurotransmiter yang bertanggungjawab untuk mengawal mood, tidur, selera makan, dan beberapa fungsi penting lain dalam sistem saraf pusat. Dengan meningkatkan tahap serotonin dalam otak, fluoxetine membantu meningkatkan mood, mengurangkan rasa gelisah, kemurungan dan mengawal selera makan pada pesakit yang menghidap bulimia nervosa. Ia juga boleh membantu mengurangkan gejala-gejala lain seperti kesakitan kronik dan migrain.
Fluoxetine mempunyai kesan jangka panjang dan memerlukan masa beberapa minggu untuk mencapai tahap terapeutik yang mencukupi dalam tubuh. Ia perlu diambil mengikut dos dan jadual yang ditetapkan oleh doktor, dan tidak boleh diambil tanpa preskripsi atau pengawasan doktor.
Jenama fluoxetine yang boleh diperolehi di pasaran adalah Fluovex, Prozac dan Salipax.
Apa anda perlu tahu sebelum menggunakan fluoxetine?
Anda tidak boleh menggunakan fluoxetine sekiranya anda mempunyai masalah-masalah berikut:
- Hipersensitiviti: Individu yang mempunyai alergi terhadap fluoxetine atau ubat-ubatan lain yang mengandungi ubat ini
- Mengambil inhibitor monoamine oxidase (MAO): Individu yang sedang mengambil inhibitor monoamine oxidase (MAO), atau yang telah mengambil MAO inhibitor dalam masa 14 hari terakhir tidak boleh mengambil fluoxetine. MAO inhibitor dan fluoxetine digunakan untuk merawat keadaan penyakit yang berbeza, tetapi pengambilannya secara serentak boleh menyebabkan kesan sampingan yang serius seperti hipertensi dan sindrom serotonin
- Penyakit hati: Fluoxetine perlu digunakan dengan berhati-hati pada individu yang mempunyai penyakit hati, kerana ia boleh menyebabkan komplikasi hati.
- Kanak-kanak: Fluoxetine tidak digalakkan untuk digunakan pada kanak-kanak dan remaja di bawah umur 18 tahun kecuali atas nasihat dan pengawasan ketat doktor.
- Pengambilan ubat yang menjejaskan kadar denyutan jantung: Fluoxetine boleh menyebabkan perubahan pada kadar denyutan jantung. Oleh itu, ia tidak disyorkan untuk individu yang mengambil ubat yang mempengaruhi kadar jantung seperti beta blocker dan antiaritmia kecuali selepas mendapat nasihat doktor.
- Glaukoma: Fluoxetine boleh meningkatkan tekanan dalam mata dan menyebabkan glaukoma, jadi ia perlu digunakan dengan berhati-hati pada individu yang mempunyai glaukoma.
- Serotonin syndrome: Fluoxetine boleh menyebabkan sindrom serotonin, yang merupakan keadaan serius yang boleh mempengaruhi sistem saraf pusat. Individu yang sedang mengambil ubat lain yang meningkatkan kadar serotonin, seperti SSRI dan SNRI, atau herba seperti St. John’s Wort, perlu berjumpa dengan doktor sebelum mengambil fluoxetine.
- Risiko peningkatan pembekuan darah: Fluoxetine boleh meningkatkan risiko pembekuan darah, jadi ia perlu digunakan dengan berhati-hati pada individu yang mempunyai risiko pembekuan darah tinggi atau penyakit yang berkaitan dengan pembekuan darah.
Untuk memastikan pengambilan fluoxetine adalah selamat, maklumkan kepada doktor sekiranya anda menghidap penyakit-penyakit berikut:
- penyakit hati
- penyakit buah pinggang
- penyakit kencing manis
- penyakit glaukoma
- penyakit sawan
- penyakit mental seperti bipolar
- masalah menghidap tingkah laku membunuh diri
- masalah libido atau mati pucuk
Pengambilan fluoxetine semasa kehamilan
Pengambilan fluoxetine semasa kehamilan boleh mempengaruhi kesihatan bayi anda. Walaupun data mengenai kesan fluoxetine semasa kehamilan masih terhad, tetapi beberapa kajian menunjukkan bahawa pengambilan fluoxetine semasa kehamilan boleh meningkatkan risiko kelahiran pra-matang, masalah pernafasan dan jangkitan pada bayi baru lahir.
Walau bagaimanapun, jika anda mempunyai masalah kesihatan mental yang serius dan memerlukan pengambilan fluoxetine semasa kehamilan, doktor anda mungkin akan mempertimbangkan risiko dan manfaatnya. Doktor anda mungkin akan memberikan dos yang rendah dan memantau kesihatan bayi anda secara berkala.
Jangan menghentikan pengambilan fluoxetine tanpa berbincang dengan doktor anda semasa kehamilan. Penghentian ubat secara tiba-tiba boleh memburukkan simptom penyakit dan membahayakan kesihatan anda dan bayi anda. Bincang dengan doktor anda untuk menilai risiko dan manfaat pengambilan fluoxetine semasa kehamilan.
Pengambilan fluoxetine semasa penyusuan badan
Fluoxetine boleh meresap ke dalam susu ibu dan mempengaruhi kesihatan bayi anda. Jadi, jika anda sedang menyusukan bayi anda, anda perlu berbincang dengan doktor anda sebelum mengambil fluoxetine.
Walau bagaimanapun, jika doktor anda memutuskan bahawa fluoxetine adalah penting untuk kesihatan mental anda, anda mungkin masih boleh menyusukan bayi anda. Doktor akan memberikan dos yang rendah dan memantau kesihatan bayi anda secara berkala.
Jangan menghentikan pengambilan fluoxetine tanpa berbincang dengan doktor anda semasa penyusuan badan. Penghentian ubat secara tiba-tiba boleh memburukkan simptom penyakit dan membahayakan kesihatan anda dan bayi anda. Bincang dengan doktor anda untuk menilai risiko dan manfaat pengambilan fluoxetine semasa penyusuan badan.
Cara pengambilan fluoxetine
Fluoxetine biasanya diambil secara oral, melalui mulut. Ubat ini biasanya diambil sekali sehari, pagi atau petang, dengan atau tanpa makanan. Dos yang disyorkan biasanya adalah antara 20mg hingga 80mg sehari, bergantung pada jenis penyakit mental yang anda alami dan respons badan anda terhadap ubat.
Pastikan anda mengikuti arahan doktor anda mengenai dos dan jadual pengambilan fluoxetine. Jangan mengambil dos yang lebih banyak atau kurang daripada yang disyorkan oleh doktor anda. Sekiranya anda terlupa mengambil dos ubat anda, jangan ambil dos tambahan untuk menggantikannya. Ambil dos seterusnya seperti yang dijadualkan oleh doktor anda.
Jangan hancurkan atau kunyah kapsul ubat jenis delayed-release sebelum menelannya kerana cara pengambilan sedemikian tidak akan memberikan kesan ubat yang optimum.
Jangan berhenti mengambil fluoxetine tanpa berbincang dengan doktor anda. Penghentian ubat secara tiba-tiba boleh menyebabkan gejala withdrawal ubat dan meningkatkan risiko kekambuhan penyakit mental anda. Doktor anda mungkin akan menurunkan dos secara berperingkat untuk mengelakkan gejala pengeluaran ubat.
Pastikan ubat ini disimpan di tempat yang tidak terdedah kepada haba dan kelembapan bagi menghindarinya daripada rosak.
Kesan sampingan fluoxetine
Seperti semua ubat, fluoxetine juga boleh menyebabkan kesan sampingan. Berikut adalah senarai kesan sampingan yang paling biasa berlaku semasa pengambilan fluoxetine:
- Sakit kepala
- Kebas atau menggigil
- Mulut kering
- Mual atau muntah
- Kehilangan selera makan
- Berat badan berubah-ubah
- Mengantuk atau insomnia
- Cirit-birit atau sembelit
- Peluh berlebihan
- Gangguan seksual, seperti hilangnya keinginan seksual atau kesukaran mencapai orgasme
Terdapat juga kesan sampingan yang jarang berlaku, tetapi boleh menjadi serius. Jika anda mengalami kesan sampingan berikut, sila hubungi doktor anda dengan segera:
- Ruam kulit atau gatal-gatal
- Kesan sampingan pada hati seperti najis berwarna pucat, hilang selera makan, sakit perut pada bahagian atas sebelah kanan, air kencing berwarna teh pekat dan jaundis
- Kesan sampingan pada jantung, seperti degupan jantung yang laju atau tidak teratur
- Gangguan pernafasan, seperti sesak nafas
- Penglihatan kabur atau masalah penglihatan
Dapatkan bantuan doktor dengan segera sekiranya anda mengalami tanda-tanda alahan semasa mengambil ubat ini seperti bengkak mata, bibir dan kulit, sesak nafas dan kesukaran untuk menelan.
Ubat-ubatan yang boleh bertindak balas dengan fluoxetine
Senarai ubat-ubatan di bawah boleh bertindak balas dengan fluoxetine dan memberikan kesan negatif kepada kesihatan badan:
- MAO inhibitors: Jangan mengambil MAO inhibitor seperti selegiline atau rasagiline bersamaan dengan fluoxetine. Interaksi antara dua jenis ubat ini boleh menyebabkan gejala seperti hipertensi, kegelisahan dan koma.
- Tramadol: Interaksi antara fluoxetine dan tramadol boleh menyebabkan gejala serotonergik seperti hipertermia, gangguan koordinasi dan kehilangan kesedaran.
- Warfarin: Fluoxetine boleh meningkatkan kesan antikoagulan warfarin yang boleh meningkatkan risiko pendarahan.
- NSAIDs: Jangan ambil NSAIDs seperti aspirin, ibuprofen atau naproxen bersamaan dengan fluoxetine kerana ia boleh meningkatkan risiko pendarahan.
- Digoxin: Fluoxetine boleh meningkatkan kesan digoxin yang boleh menyebabkan gejala seperti mual, loya dan masalah jantung.
- Lithium: Fluoxetine boleh meningkatkan toksisiti lithium yang boleh menyebabkan gejala seperti muntah, kelemahan pada otot dan otot kejang.
- Benzodiazepines: Interaksi antara fluoxetine dan benzodiazepines seperti alprazolam dan diazepam boleh menyebabkan peningkatan kesan sedatif, yang boleh menyebabkan gejala seperti kelesuan dan kehilangan kesedaran.
- QT-prolonging agent: Fluoxetine boleh memanjangkan interval QT pada elektrokardiogram (ECG) dan meningkatkan risiko aritmia. Oleh itu, ia tidak sepatutnya diambil dengan ubat-ubatan yang memanjangkan QT interval seperti terfenadine, astemizole dan cisapride.
- Beta-blockers: Interaksi antara fluoxetine dan beta-blockers seperti propranolol boleh menyebabkan peningkatan risiko bradikardi dan hipotensi.
- Carbamazepine: Carbamazepine boleh melemahkan kesan fluoxetine.
- Fentanyl: Interaksi antara fluoxetine dan fentanyl boleh menyebabkan peningkatan risiko kesan samping seperti hipertermia, gangguan koordinasi, dan kehilangan kesedaran.
- Haloperidol: Interaksi antara fluoxetine dan haloperidol boleh menyebabkan peningkatan risiko kesan samping seperti kegelisahan, halusinasi dan kejang.
- Metoprolol: Interaksi antara fluoxetine dan metoprolol boleh menyebabkan peningkatan risiko bradikardi dan hipotensi.
- Phenobarbital: Phenobarbital boleh melemahkan kesan fluoxetine.
- Phenytoin: Phenytoin boleh melemahkan kesan fluoxetine.
- Pimozide: Jangan ambil pimozide bersamaan dengan fluoxetine kerana ia boleh meningkatkan risiko aritmia.
- Risperidone: Risperidone boleh meningkatkan toksisiti fluoxetine.
- Sumatriptan: Interaksi antara fluoxetine dan sumatriptan boleh menyebabkan peningkatan risiko serotonergik.
- Tryptophan: Jangan ambil tryptophan bersamaan dengan fluoxetine kerana ia boleh meningkatkan risiko sindrom serotonergik.
- Venlafaxine: Interaksi antara fluoxetine dan venlafaxine boleh meningkatkan risiko sindrom serotonin-norepinephrine reuptake inhibitor (SNRI) seperti hipertensi dan takikardia.
Ini adalah senarai penuh interaksi ubat-ubatan dengan fluoxetine. Sebaiknya bincang dengan doktor atau ahli farmasi anda sebelum mengambil sebarang ubat-ubatan atau suplemen baru bersamaan dengan fluoxetine.